André van der Voort, 0172SPORT, column, Zeg het Voort!

Wisseltruc

Sinds kort mag je binnen een standaardeltal maar liefst vijf keer wisselen. Voorheen mocht dit “slechts” drie keer. Opvallend is dat hiervan veelvuldig gebruik wordt gemaakt. Maar wordt het team er beter van?

De vraag die opdoemt: Waarom wisselt een trainer? Om met de gemakkelijkste verklaring te beginnen: Als een speler geblesseerd of niet meer in staat is vanwege fysieke ongemakken zijn of haar rol binnen het team te vervullen. Optie twee is om iets te forceren vanuit tactische overweging en/of wedstrijdverloop. Denk bijvoorbeeld bij een achterstand aan nieuwe offensieve kracht of juist bij een voorsprong extra defensieve zekerheid.

Ook zonder het aantasten van bovenstaande is het uiteraard mogelijk. Denk dan aan bijvoorbeeld een middenvelder die vele afstanden heeft afgelegd en je kunt als trainer een soortgelijke speler inbrengen. Posities blijven op dezelfde manier bezet en er hoeft niets omgegooid te worden qua organisatie. Maar het kan nog gekker…

Een trainer werkt doordeweeks toe richting een nieuwe wedstrijd. Hij ziet dan ook hoe zijn spelers er fysiek en mentaal op staan. Uiteraard houdt de trainer bij hoe vaak een speler de trainingen bezoekt, hoe het staat met de vorm, hoe fit het gestel is en beraamt hij/zij dan al een strijdplan voor de komende tegenstander. Zo wordt de puzzel gelegd die dan al in het hoofd zit. De basiself is dus bekend, maar welke spelers gaan de bank warmhouden en, belangrijker nog, zijn beschikbaar en kunnen een andere wending aan een wedstrijd geven als dat wordt gevraagd? Allemaal overwegingen waarover goed wordt nagedacht…

‘Trainers kijken meer dan ooit naar de fysieke gesteldheid, maar véél minder naar de mentale weerbaarheid’

André ziet de kanttekening van het vele wisselen…

De plannen worden aan de spelers ontvouwd. De eerste elf krijgen op de wedstrijddag hun instructies mee over hoe zij de tegenstander uit hun kracht kunnen krijgen. De reserves zitten met hun gedachten wat minder bij de tactiek. Als zij het sein krijgen om te gaan warmlopen volgen de aanwijzigingen als vanzelf, afhankelijk van de wedstrijdsituatie…

Bij de profs bestaat een wedstrijdselectie al snel uit een dubbel elftal, maar bij de amateurs is dat een heel ander verhaal. Dan heb je te maken met “verse wissels”, maar ook met jongens of meisjes die daarvoor al een wedstrijd in het tweede hebben gespeeld. Ook zijn het vaak spelers die terugkomen van een blessure of doordeweeks een training hebben moeten laten lopen. Veel minder dus om uit te kiezen. Dat is dus altijd een risico want, met alle respect gesproken, vaak zijn de bankzitters niet degenen die het elftal beter maken. Tactische overwegingen, bijvoorbeeld bij een voorsprong om te verdedigen of juist bij een achterstand om aansluiting te zoeken zijn beweegredenen voor een trainer om een wissel voor te bereiden…

Het veelvuldig wisselen van een speler kan het zelfvertrouwen van die speler enorm aantasten. “Voldoe ik wel aan de verwachtingen van de oefenmeester en als ik een fout maak, word ik dan gelijk gewisseld? En hoe ziet het er de volgende wedstrijd voor mij uit?” Dit soort zaken doen er geen goed aan. Trainers kijken meer dan ooit naar de fysieke gesteldheid, maar véél minder naar de mentale weerbaarheid. Daar valt nog iets te winnen of men moet een zielenknijper in de technische staf bezitten, die met eindeloze praatsessies de speler op het juiste pad moet zien te krijgen….

In mijn ogen is duidelijkheid gewenst. Spelers moeten weten waar zij aan toe zijn en hun rol kennen. Een stuk communicatie hierin is onontbeerlijk. De trainer is een goede trainer als hij ook de reserves tevreden weet te houden. Die gaan namelijk als eerste muiten als het dreigt mis te gaan. Die evaluatie komt er richting de winterstop en dan volgt er een keuze van het bestuur, spelersraad en technisch beleid over het al dan niet aanblijven van de trainer in kwestie. Niet alleen de spelers zijn dus inwisselbaar…

Voorbeschouwen met Cas van der Hoorn en Berry Peters op NSV’46 – Zevenhoven

Voorbeschouwing op de wedstrijden in speelronde 5