In de jaren zeventig mocht je pas op je achtste op de voetbal. Enkele decennia eerder was die leeftijd nog hoger. Tegenwoordig mag je al op je vierde enkele puppy-trainingen volgen, maar nog geen officiële wedstrijden spelen. Zo af en toe worden er voor die leeftijdsgroep enkele toernooitjes georganiseerd door diverse clubs, met vooral een lerend karakter. Op je zesde mag je dan echt het shirt van de club aan en in competitieverband aantreden voor het “echie”…
In de beginjaren van jouw voetballoopbaan ben je vooral bezig om de techniek onder controle te krijgen. Dribbelen en schieten, en dan ook nog het liefst naar een medespeler, worden jou aangeleerd. Het kluitjesvoetbal is koddig om te zien. De één geeft een schop tegen de bal en de rest rent er als een stel bezetenen achteraan, behalve die twee jongetjes in het doel. Zó zijn we allemaal begonnen en hebben we de eerste stappen gezet op de groene akker…
In die jaren is men nog niet zo zeer bezig met prestatiedrang en is vooral het plezier het belangrijkste. Je maakt vriendjes met jouw teamgenoten. De leider, veelal een vader, is vooral bezig om iedereen op tijd in een goede outfit aan de wedstrijd te laten beginnen, regelt vervoer voor de uitwedstrijden, strikt kilometers veters en laat de jongens lekker vrij om te gaan voetballen. De jongens zijn nog wars van invloeden van buitenaf, die later de kop op gaan steken. Het fluiten van deze wedstrijden bestaat vooral om de speeltijd en de score in de gaten te houden en het troosten van jongetjes, die per ongeluk zijn geraakt door hetzij een bewegend been, dan wel door de bal die toch wel erg hard blijkt te zijn. Tot zo ver nog niets geks.
Een jaartje competitie en toernooien verder wordt er al iets meer van de jongetjes gevraagd. Ook het aantal “supporters” (lees: familie en bekenden) neemt toe. Er worden aanwijzingen gegeven hoe het allemaal nóg beter kan. De kinderen krijgen een kakofonie aan op- en aanmerkingen naar hen toe geroepen. Meestal goed bedoeld, maar soms ook verwarrend. Ook de scheidsrechter wordt beoordeeld of hij/zij wel objectief fluit en niet teveel het voordeel naar de thuisspelende vereniging laat uitslaan. Ook hierover vallen opmerkingen. Kinderen moeten ineens gaan dealen met de grote mensenwereld en dit in hun gedachtegang gaan opnemen. Zo veel moeilijke woorden, sporttermen en aanmoedigingskreten dienen door hen verwerkt te worden. Iets wat weinig ruimte meer laat om jouw eigen wedstrijd te kunnen en te mogen spelen naar jouw mogelijkheden.
‘Wanneer je in de huid kruipt van je idool en dingen probeert na te doen word je, hoe klein ook, al snel aangemerkt als arrogant’
Geef kinderen de ruimte om fantasierijk te zijn in de beginjaren van hun sportleven
De fantasie krijgt eigenlijk vanaf dat moment geen ruimte meer. In de huid kruipen van jouw idool en de dingen proberen na te doen van jouw held wordt feitelijk al niet meer toegestaan. Want als je dat doet ben je arrogant, hoe klein ook, en voel je je groter dan de rest van het team. Althans, zo pleegt men dat uit te leggen. Kinderen willen echter niets meer en niets minder dan leren, ook al verslapt de aandacht soms bij de uitleg. Maar de intentie van ieder klein voetballertje is om steeds beter te worden en hierin zijn sommige commentaren volstrekt overbodig.
Natuurlijk bezit de een meer talent dan de ander. Dat heb je of dat heb je niet. Maar hoe goed je ook bent; je hebt altijd een team nodig om jouw kwaliteiten optimaal te benutten. Dat geeft ook direct aan dat ieder contributie betalende lid recht heeft op speeltijd. Dat wordt ook nog weleens vergeten door de begeleiding en/of trainer van het team. Met de argumenten “het was voor het team het beste” en “we konden het niet maken om onze beste speler eruit te halen” wordt verklaard dat iedere keer weer datzelfde jongetje wissel zit. In mijn ogen kun je dat niet maken, want dat komt later allemaal wel. Zoiets doe je niet bij pupillenwedstrijden, maar bewaar je voor later wanneer de spelertjes daar meer bewust van zijn en er selectiemomenten zijn om jouw sterkste team te kunnen samenstellen.
De invloed van ouders is ook een niet te onderschatten onderdeel van het geheel. De meeste ouders vinden hun kind de beste en die moet altijd spelen. De begeleiding denkt daar weleens anders over en dan kunnen er irritaties ontstaan. Laat de begeleiding rondom de wedstrijden dan ook altijd over aan diegenen, die zich hiervoor verantwoordelijk voelen en officieel bij de club als zodanig te boek staan. En anders pak je zelf een taak op die binnen de vereniging vacant is, wil je iets te zeggen en te doen hebben. Kritiek leveren is dan ook het gemakkelijkste dat bestaat, maar dan moet men er ook iets mee kúnnen…
De komst van sociale media, internet en het toenemen van de sport en meningen op televisie hebben ook zo hun invloed op dat kleine voetballertje. Vaak worden filmpjes vertoond van mooie doelpunten of reddingen, maar ook van de excessen in de sport zoals supportersrellen, vieze overtredingen en andere randzaken, die eigenlijk niet bij het spelletje horen. Een kind krijgt daar zeker iets van mee. Tegenhouden kun je het niet, maar je kunt er als ouder wel educatief op een verantwoorde manier mee omgaan. Spelertjes onderling praten hier natuurlijk ook over in de trant van “heb je dat gezien?” en zo. Probeer ze in ieder geval duidelijk te maken waar je het verschil kunt maken tussen goede en slechte invloeden.
Wat je ook doet in de sport: Je hebt zelf een voorbeeldfunctie. Of je nu teammanager, bestuurder, trainer, elftalbegeleider, verzorger of zelf speler bent; hierin is geen onderscheid te maken. Distantieer je van wangedrag en corrigeer elkaar indien nodig. Want als groep ben je altijd sterker dan als het individu. Niemand is groter dan het geheel. Het geheel waar we allemaal zo gek op zijn. De liefde voor de sport lijkt soms onvoorwaardelijk, maar kan ook zomaar verdwijnen als uitspattingen in het negatieve de doorslag gaan krijgen. Die ontdekkingsreis voor dat kleine voetballertje is begonnen en leidt aan het einde van de rit tot iets moois, zolang het plezier behouden blijft voor ons allen, niemand uitgezonderd.
